ارزیابی عصاره‎گیرهای شیمیایی در تعیین پتاسیم قابل استفاده‌ پسته در خاک‌های آهکی رفسنجان

پتاسیم یکی از عناصر پرمصرف ضروری برای رشد گیاهان می‎باشد که نه تنها از نظر مقدار بلکه از لحاظ فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نیز از مهم‎ترین کاتیون‎ها در گیاهان محسوب می‎شود. لذا آگاهی از وضعیت پتاسیم خاک‎ها در استفاده بهتر از کودهای پتاسیمی لازم است. این تحقیق به‎منظور ارزیابی 10 عصاره‎گیر جهت استخراج پتاسیم قابل استفاده پسته در 28 نمونه از خاک‎های آهکی رفسنجان در قالب طرح کاملاً تصادفی، در 3 تکرار در گلخانه دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان، در سال 1393 انجام شد. پتاسیم خاک با عصاره‎گیرهای استات آمونیوم مولار، کلریدکلسیم 01/0 مولار، کلریدسدیم 2 مولار، اسید نیتریک 1/0 مولار، اسید نیتریک مولار جوشان، آب مقطر، استات سدیم مولار، مهلیچ 1، مهلیچ 3 و دی‎تی‎پی‎ای بی‎کربنات آمونیوم استخراج شد. استخراج پتاسیم توسط عصاره‎گیرها به­صورت زیر کاهش یافت: اسید نیتریک مولار جوشان> کلریدسدیم 2 مولار> استات سدیم 1 مولار> مهلیچ 3> استات آمونیوم 1 مولار> اسیدنیتریک 1/0 مولار> دی‎تی‎پی‎ای بی‎کربنات آمونیوم> مهلیچ 1> کلریدکلسیم 01/0 مولار> آب مقطر. براساس نتایج ضرایب همبستگی، عصاره‎گیر استات سدیم مولار به‎دلیل داشتن بالاترین ضریب همبستگی با غلظت پتاسیم برگ و اندام هوایی جهت ارزیابی قابلیت استفاده پتاسیم برای پسته مناسب‎ترین عصاره‎گیر تشخیص داده شد. استفاده از معادلات رگرسیونی چندمتغیره نشان داد که مقدار پتاسیم استخراج شده از خاک توسط عصاره‌گیرهای مختلف به خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از جمله درصد رس و ظرفیت تبادل کاتیونی بستگی داشت.